Stanowisko TGPE w sprawie mechanizmów wspierających bezpieczeństwo zaopatrzenia odbiorców w energię elektryczną.
Sytuacja na europejskim i krajowym rynku energii elektrycznej ze stale rosnącym udziałem niestabilnych źródeł energii, istotnie wpływa na techniczne i ekonomiczne uwarunkowania zaopatrzenia odbiorców w energię elektryczną. Zmniejszający się udział energii pochodzącej ze źródeł konwencjonalnych oznacza zmniejszenie czasu pracy tych źródeł, ich przychodów i zdolności do pokrywania kosztów, w tym także kosztów gotowości do pracy. Rynki europejskie poszukują rozwiązań i mechanizmów, które byłyby zdolne do utrzymania istniejących zdolności wytwórczych, a także stymulowały do inwestycji rozwojowych i wdrażania nowych technologii.
- TGPE wyraża przekonanie, że założenia przyjęte w programach liberalizacji i integracji rynku energii elektrycznej, a także przekształceń własnościowych i konsolidacji, wymagają obecnie aktualizacji. Rozwój dotowanych nowych technologii ze źródeł odnawialnych, których dyspozycyjność i czas pracy silnie determinują warunki pogodowe, wymaga zrównoważenia w podobnym stopniu nowymi zasadami funkcjonowania energetyki konwencjonalnej, zwłaszcza w powiązaniu z nowymi technologiami wytwarzania energii i wymaganiami ochrony środowiska.
- TGPE podkreśla, że rozwiązaniem docelowym powinno być wprowadzenie, wzorem innych krajów europejskich, dwutowarowego rynku z mechanizmem płatności za moc jako niezbędnego narzędzia zapewniającego bezpieczeństwo dostarczania energii elektrycznej w okresie przejściowym, związanym z dostosowaniem gospodarki do niskoemisyjnej polityki energetycznej. Mechanizm płatności za moc wpłynie także pozytywnie na absorbcję źródeł niestabilnych, zdynamizuje rozwój rynku i oferowanie nowych produktów związanych z zarządzaniem elastycznością popytu. Doświadczenia krajów europejskich pokazują także pozytywny wpływ takich rozwiązań na mniejsze koszty dla odbiorców w stosunku do mechanizmów wynikających z rynku jednotowarowego (Energy Only Market).
- TGPE zwraca uwagę na wdrożenia tego typu na innych rynkach europejskich. Europejskie trendy cenowe na połączonych rynkach hurtowych wskazują na utrzymującą się tendencję spadkową w funkcji rosnącego udziału dotowanej energii pochodzącej ze źródeł odnawialnych. Słabnie przekonanie, że rynek jednotowarowy, oparty na cenie jednoskładnikowej jest wystarczający do pobudzenia inwestycji w nowe moce wytwórcze, zapewniające warunki bezpieczeństwa dostarczania energii elektrycznej w perspektywie średnio i długoterminowej. Wyniki wdrożeń mechanizmów mocowych na rynkach europejskich i światowych zasługują na analizę i ocenę efektywności ich działania, a następnie ocenę możliwości adaptacji na potrzeby krajowego rynku energii elektrycznej.
- TGPE popiera postulaty zniesienie ograniczeń cenowych „zaszytych” w różnych przepisach i zasadach dotyczących funkcjonowania rynku energii elektrycznej, a także postuluje wprowadzenie tzw. dynamicznych ofert cenowych odzwierciedlających cenę energii w funkcji podaży i popytu. Proces ten wymusi także zwiększoną aktywność odbiorców energii elektrycznej. Nowe produkty, właściwie wycenione, oferowane przez operatorów zarówno odbiorcom jak i wytwórcom, są rozwiązaniami znanymi na rynkach europejskich i zdaniem TGPE gotowymi do wdrożenia praktycznie od zaraz. Z tego punktu widzenia TGPE wnioskuje o zmiany w Instrukcji Ruchu i Eksploatacji Sieci Przesyłowych w zakresie mieszczącym się w obecnych regulacjach ustawy Prawo energetyczne i rozporządzeń wykonawczych. W pierwszej kolejności weryfikacji powinny być poddane i zmienione zasady wynagradzania i rozliczania operacyjnej rezerwy mocy.
- TGPE widzi potrzebę włączenia się w dyskusję europejską nad regionalnym i krajowym wymiarem stabilnego dostarczania energii elektrycznej z uwzględnieniem niestabilnej pracy źródeł energii odnawialnej. Konsultacje publiczne przeprowadzone przez KE dokumentu poświęconego nowemu modelowi rynku (New Market Design) i założeń do aktualizacji europejskich regulacji dotyczących bezpieczeństwa dostaw energii elektrycznej potwierdzają wagę zagadnienia nie tylko dla polskiego sektora wytwórczego. Dyskusja na Forum Florenckim m.in. tego problemu i możliwych kierunków działania, doprowadziła europejskich sygnatariuszy tego spotkania do uzgodnienia dalszych prac nad wspólną metodologią wystarczalności mocy wytwórczych, standardów pewności zasilania, mechanizmów mocowych uwzględniających również połączenia wewnątrzwspólnotowe.
- TGPE wyraża przekonanie, że administracyjne ograniczenia w dostawach energii elektrycznej do odbiorców w sierpniu br., prognozowany dalszy wzrost nowych niestabilnych źródeł mocy, konieczność przeprowadzania modernizacji dostosowawczych wynikających z kolejnych wymagań ochrony środowiska i działań na rzecz ochrony klimatu, wskazują na konieczność podjęcia prac na poziomie krajowym, które mogą być prowadzone równolegle z pracami na poziomie europejskim.
- Z inicjatywy TGPE oraz we współpracy z PSE SA, PGE SA i PTEZ powstało opracowanie zawierające przegląd rozwiązań mechanizmów mocowych stosowanych na rynkach europejskich i światowych oraz propozycję do dalszej dyskusji i wykorzystania w warunkach polskich. Streszczenie tego opracowania „Możliwości zapewnienia bezpieczeństwa dostaw energii elektrycznej w Polsce poprzez wprowadzenie rynków mocy i mechanizmów mocowych” zamieszczamy na naszych stronach wraz z zaproszeniem do otwartej dyskusji koniecznych zmian zasad zapewniania bezpieczeństwa dostarczania energii elektrycznej.